اگر دنیای جذاب اتوماسیون و کنترل صنعتی شما را جذب خود کرده است؛ آشنایی با سوالات مصاحبه ابزار دقیق میتواند ورود به این دنیا را برای شما سادهتر و سریعتر کند.
برای موفقیت در این مصاحبه شما باید بر مفاهیم پایه تسلط داشته باشید و تجهیزات و ابزارهای دقیق را به خوبی بشناسید.
در ادامه به بررسی 51 سوال مهم مصاحبه ابزار دقیق و پاسخ آنها میپردازیم و اگر به دنبال موفقیت در این مصاحبه هستید؛ تا انتها با ما همراه باشید.
سوالات مفهومی و نظری استخدام مهندس ابزار دقیق
برخی از سوالات مهندسی ابزار دقیق، مباحث مفهومی و نظری این رشته هستند و شما باید به عنوان یک مهندس اتوماسیون صنعتی در رابطه با آنها اطلاعات کاملی داشته باشید.
1.ترانسمیتر (Transmitter) چیست؟
فرستنده یا ترانسمیتر، یک دستگاه الکترونیکی است که در نزدیکی سنسور قرار میگیرد. این دستگاه در روشن کردن سنسور، خواندن سیگنالهای ضعیف سنسور و تقویت سیگنالها نقش دارد.
هنگام خرید ابزار دقیق با انواع مختلفی از ترانسمیتر مواجه خواهید شد که به طور کلی عبارتند از:
-
ترانسمیتر فشار
-
دما
-
سطح
-
جریان
-
رطوبت
2.سنسور (Sensor) چیست؟
تغییرات فیزیکی، شیمیایی و نوری توسط وسیلهای الکترونیکی به نام سنسور یا حسگر اندازهگیری میشود. سنسورها امروزه در صنایع بسیاری بکار گرفته میشوند که برخی از آشناترین آنها به شرح زیر هستند:
-
کنترل فرآیندهای صنعتی
-
نظارت بر تجهیزات
-
کنترل روشنایی، دما و امنیت در خانههای هوشمند
-
دستگاههای پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی
-
سیستمهای ABS و کیسه هوا
3.آنالایزر گاز (Gas analyzer) چیست؟
شناسایی، اندازهگیری و تحلیل ترکیبات موجود در یک نمونه گازی توسط آنالایزر گاز انجام میگیرد.
4.ابزار دقیق (Instrumentation) چیست و چه کاربردی دارد؟
از دیگر نمونه سوالات ابزار دقیق، مفهوم ابزار دقیق و کاربرد آن است.
به طور کلی منظور از تجهیزات دقیق یا ابزار دقیق، دستگاهها و حسگرهایی است که با هدف اندازهگیری، کنترل و نظارت در صنایع مختلف بکار گرفته میشوند.
کاربردهای ابزار دقیق بسیار گسترده است که رایجترین آنها عبارتند از:
-
نفت و گاز
-
پتروشیمی
-
صنایع غذایی
-
دارو
-
خودروسازی
-
هواشناسی
-
پزشکی
5.ترانسمیتر اسمارت (Start transmitter) چیست؟
اگر در مصاحبه ابزار دقیق شرکت کرده باشید؛ ممکن است از شما در رابطه با ترانسمیتر اسمارت سوال شود.
این دستگاه هسته الکترونیک تجهیزات است و برای برقراری ارتباط و انجام کالیبراسیون از راه دور استفاده میشود. سیگنال خروجی از ترانسمیتر 4 تا 20 میلی آمپر است.
6.لودسل (load cell) چیست؟
دیگر نمونه سوال ابزار دقیق، پرسش در رابطه با مفهوم لودسل یا سلول بار است. این حسگر الکترونیکی در اندازهگیری نیرو و وزن کاربرد دارد.
به عبارت دقیقتر لودسل میتواند نیرو را تبدیل به یک سیگنال الکتریکی کند تا توسط دستگاههای الکترونیکی از جمله تقویتکننده، پردازش شود.
7.شیر کنترل (Control Valve) چیست؟
این شیر که به نام شیر ولو معرفی میشود؛ یک عنصر کلیدی در شبکههای صنعتی است که در تنظیم و کنترل دقیق دبی نقش دارد.
8.هیسترزیس (Hysteresis) چیست؟
منظور از پسماند یا هیسترزیس، پدیدهای است که وابستگی حالت فعلی یک سیستم به حالتهای قبلی را نشان میدهد. Hysteresis یکی از آشناترین اصطلاحات مهندسی ابزار دقیق به شمار میآید.
9.نویز (Noise6) چیست؟
هر سیگنال ناخواستهای که به سیگنال اصلی اضافه و موجب کاهش کیفیت آن میشود؛ نویز نام دارد.
10.رابطه دما و مقاومت چیست؟
اگر کتاب سوالات مصاحبه ابزار دقیق را مطالعه کرده باشید؛ بدون شک با رابطه دما و مقاومت مواجه شدهاید. رابطه میان این دو پارامتر غیرخطی بوده و با یکدیگر نسبت عکس دارند.
11.اثر سیبک (Seebeck effect) چیست؟
اختلاف دما میان 2 رسانا یا نیمه هادی الکتریکی غیرمشابه با اختلاف ولتاژ همراه است که این اختلاف اثر سیبک نام دارد.
اثر سیبک در حقیقت اساس کار ترموکوپلها است و در اندازهگیری دما نقش دارد.
12.اثر تامسون چیست؟
لیست سوالات ابزار دقیق به موارد ذکر شده خلاصه نمیشود و یکی دیگر از آنها، اثر تامسون است.
این اثر به گرم یا سرد شدن یک هادی فلزی با اختلاف دما اشاره دارد که جریان الکتریکی از آن عبور میکند.
13.کنترلکننده PID چیست؟
به طور کلی PID یک الگوریتم رایج و آشنا در سیستمهای کنترل خودکار است که کنترلکننده در بستر آن خطای میان مقدار واقعی و مطلوب را به حداقل میرساند.
14.لوپ کنترل (Loop Control) چیست؟
منظور از حلقه کنترل یا لوپ کنترل، مجموعهای از اجزا در یک سیستم کنترل است که با همکاری یکدیگر، یک متغیر مشخص را در یک مقدار تعیینشده حفظ میکنند.
15.کنترلر (Controller) چیست؟
عملکرد و مفهوم کنترلر از دیگر سوالات مصاحبه ابزار دقیق است؛ این دستگاه در کنترل و هدایت یک سیستم یا فرآیند نقش دارد.
16.پیرومتر (Pyrometer) چیست؟
یکی دیگر از سوالات مصاحبه ابزار دقیق، سوال در رابطه با عملکرد پیرومتر یا تفسنج است. این ابزار دقیق بدون تماس با اجسام بسیار داغ، دمای انها را اندازه میگیرد.
17.منظور از Smart در مهندسی ابزار دقیق چیست؟
تجهیزاتی که علاوه بر قابلیت اندازهگیری، قابلیتهای پردازشی و ارتباطی بالایی دارند؛ ابزار دقیق هوشمند یا Smart نامیده میشوند.
18.تئوری برنولی چیست و چه کاربردی دارد؟
مطابق با این تئوری، انرژی کل یک مایع در حال حرکت از یک نقطه به نقطه دیگر تغییر نمیکند. همچنین تئوری برنولی بیانگر رابطه میان سرعت، فشار و ارتفاع یک سیال است.
تئوری برنولی امروزه در حوزههای مختلف بکار گرفته میشود که برخی از مهمترین این صنایع به شرح زیر هستند:
-
هوافضا
-
هیدرولیک
-
هواشناسی
19.اثر پلتیر (Peltier effect) چیست؟
یکی از آشناترین پرسشها در آزمون ابزار دقیق و مصاحبه آن، اثر پلتیر است که تبدیل مستقیم انرژی الکتریکی به انرژی حرارتی را امکانپذیر میسازد.
20.بریر چیست و چه کاربردی دارد؟
در حقیقت بریر یا Intrinsic Safety Barrier نوعی دستگاه محافظتی است که یک سد ایمن میان منطقه خطرناک و امن ایجاد میکند.
هدف اصلی طراحی و ساخت بریر، محدود کردن انرژی الکتریکی تا حدی است که احتمال بروز انفجار و جرقه به حداقل برسد.
21.نقطه تنظیم (Setpoint) چیست؟
این نقطه یک حالت تعادل یا مقدار مشخصی است که سیستمهای بیولوژیکی و فیزیکی سعی دارند به آن برسند و ثابت بمانند.
22.خطای اندازهگیری (Measurement error) چیست؟
منظور از این خطا، تفاوت مقدار واقعی و مقدار اندازهگیری شده یک کمیت است که بر نتایج آزمایشها و تحقیقات اثر میگذارد.
23.کنترل بازخورد (Feedback control) چیست؟
به عنوان یک مهندس اتوماسیون صنعتی بدون شک تا به امروز در رابطه با کنترل بازخورد شنیدهاید. مطابق با این کنترل، خروجی یک سیستم با هدف بهبود عملکرد به ورودی آن بازگردانده میشود.
مکانیزم کنترل برخورد به سیستم اجازه میدهد خود را تصحیح کرده و به هدف مورد نظر نزدیک شود.
24.گیت ولو (Gate Valve) چیست؟
شیر دروازهای یا گیت ولو نوعی شیر صنعتی است که برای قطع و وصل کامل جریان سیال در یک سیستم لوله کشی استفاده میشود.
25.دمای محیطی (Ambient temperature) چیست؟
یکی از آشناترین سوالات مصاحبه ابزار دقیق، پرسش در رابطه با دمای محیطی است.
این دما به هوای اطراف یک شی یا سیستم اشاره دارد و به صورت مستقیم بر عملکرد بسیاری از دستگاهها و فرآیندها اثر میگذارد.
26.منظور از شبکههای صنعتی (Industrial Networks) چیست؟
شبکههای صنعتی یا شبکههای ارتباطی با هدف تبادل داده بین تجهیزات مختلف نظیر کنترلرهای منطقی قابل برنامهریزی، حسگرها، عملگرها و سیستمهای نظارتی بکار گرفته میشوند.
شبکههای صنعتی خود انواع مختلفی دارند که برخی از آشناترین آنها عبارتند از:
-
Modbus
-
ProfiBus
-
Ethernet
-
CANbus
27.ویسکوزیته (Viscosity) چیست؟
نکات پایه و اصلی نقش پررنگی در مصاحبه ابزار دقیق دارند و یکی از مهمترین این نکات، مفهوم ویسکوزیته است.
ویسکوزیته یا گرانروی به مقاومت یک سیال در برابر جریان اشاره دارد که در تولید مواد غذایی تا صنایع شیمیایی و پزشکی کاربرد دارد.
28.اجزای مختلف راکتور هستهای چیست؟
-
هسته راکتور (Reactor Core)
-
سوخت هستهای
-
میلههای کنترل
-
خنککننده (Coolant)
-
مبدل حرارتی (Heat Exchanger)
-
سیستم کنترل (Control System)
-
محافظ بیولوژیکی
-
بازتابندههای نوترون
29.درایو سلونوئید ولو (Solenoid Valve Drive) چیست و چه کاربردی دارد؟
درایور شیر برقی یا درایو سلونوئید ولو یک قطعه الکترونیکی است که کنترل و هدایت جریان الکتریکی به سمت سلونوئید ولو را انجام میدهد.
30.نمایش کمتر در ابزار دقیق چیست و به چه دلایلی رخ میدهد؟
این نمایش به وضعیتی اشاره دارد که مقدار نمایش داده شده روی ابزارهای مختلف نسبت به مقدار واقعی کمتر است.
نمایش کمتر به دلایل مختلف رخ میدهد که برخی از آشناترین آنها عبارتند از:
-
خطای کالیبراسیون
-
مشکلات سنسور
-
مشکلات در سیمکشی
-
مشکلات در ترانسمیتر
-
مشکلات نرمافزاری
31.ایمنی ذاتی یا ذاتا ایمن (Intrinsically safe) چیست؟
ذاتا ایمن، مجموعهای از اقدامات و طراحیهایی است که با هدف کاهش یا حذف ریسکهای ایمنی برای یک فرآیند، محصول یا سیستم در نظر گرفته میشوند.
در حقیقت منظور از ایمنی ذاتی کاهش انرژی الکتریکی تا حد بسیار زیاد با هدف جلوگیری از انفجار در نواحی خطرناک است.
32.آیا میتوان از کنترل ولو (Control Valve) بدون پوزیشنر (Positioner) استفاده کرد؟
در حقیقت پوزیشنر یک رابط میان ولو (Valve) و سیستم فرمان است و بدون آن کنترل ولو بر اساس تغییرات سیگنال عمل نمیکند.
33.انواع سربندی کابل پاور در موتورهای الکتریکی چیست؟
سربندی کابل پاور در موتورهای الکتریکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و دو روش اصلی دارد که عبارتند از:
-
سربندی ستاره (Star Connection)
-
سربندی مثلث (Delta Connection)
34.خروجی پرشر سوئیچ (Pressure switch) و پرشر ترانسمیتر (Pressure Transmitter) به چه صورت است؟
خروجی پرشر سوئیچ به صورت یک سیگنال دیجیتال است و دو حالت روشن و خاموش دارد.
در سمت دیگر خروجی یک پرشر ترانسمیتر به صورت یک سیگنال پیوسته است که مقدار آن متناسب با میزان فشار ورودی تغییر میکند.
سوالات کاربردی و عملی مصاحبه ابزار دقیق
تعداد بسیار زیادی از سوالات مصاحبه ابزار دقیق، سوالات کاربردی و عملی هستند که از آشناترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
35.برای اندازهگیری دبی (Flow measurement) به چه تجهیزاتی نیاز است؟
نرخ دبی یکی از اصطلاحات ابزار دقیق است و برای اندازهگیری آن تجهیزات زیر ضروری هستند:
-
صفحه اوریفیس
-
لوله ونتوری
-
لوله پیتوت
-
نازل
در این بین فلومتر التراسونیک را میتوان بهترین تجهیز اندازه گیری دبی در نظر گرفت.
36.اندازهگیری سطح (Level measurement) به چه روشهایی امکانپذیر است؟
-
شناور (Float)
-
شیشه رویت (Sight glass)
-
مقاومت (Resistive)
-
خازنی (Capacitive)
-
الکترودی (Conductive)
-
اولتراسونیک (Ultrasonic)
-
رادار (Radar)
-
هیدرواستاتیک (Hydrostatic)
-
دیافراگمی (Diaphragm)
37.تفاوت ترانسمیترهای 2، 3 و 4 سیم در چیست؟
سیگنال و تغذیه در ترانسمیترهای 2 سیم با یک جفت کابل انجام میگیرد و به عنوان سادهترین ترانسمیتر معرفی و شناخته میشوند.
ترانسمیتر 3 سیم، یک سیم برای تغذیه و دو سیم برای انتقال سیگنال دارد و دقت آن نسبت به ترانسمیتر 2 سیم بالاتر است.
در نهایت ترانسمیتر 4 سیم، دقیقترین نوع ترانسمیتر است که تغذیه و انتقال سیگنال در آن توسط چهار سیم انجام میگیرد و برای کاربردهای دقیق و مسافت طولانی کاربردی است.
38.اصول اساسی اندازهگیری چیست؟
رعایت اصول اندازهگیری نقش بسیار مهمی در اندازهگیری یک کمیت دارد و برخی از مهمترین این اصول عبارتند از:
-
کمیت فیزیکی
-
واحد اندازهگیری
-
ابزار اندازهگیری
-
دقت اندازهگیری
-
صحت اندازهگیری
39.دلیل استفاده از چاه حرارتی یا ترموول (thermowell) چیست؟
-
محافظت از سنسور در برابر خوردگی و زنگزدگی
-
کاهش تاثیرات فشار
-
کاهش تاثیرات ارتعاش
-
کاهش خطای ناشی از رسوبات
-
سهولت تعویض سنسور
40.رایجترین ابزار سنجش سرعت چیست؟
سرعتسنج یکی از آشناترین ابزارها برای سنجش سرعت لحظهای یک جسم متحرک است که به دو دسته اصلی مکانیکی و الکترونیکی تقسیم میشود.
41.چرا به طور معمول از سیگنال 4 تا 20 میلی آمپر بجای 0 تا 20 میلی آمپر استفاده میشود؟
اگر از سیگنال 0 تا 20 میلی آمپر استفاده کنیم؛ با قطع شدن خطوط انتقال سیگنال در 0 میلی آمپر و مسیر قطع یکسان خواهد بود.
لازم به ذکر است که تمام تجهیزات به تغذیه نیاز دارند و در سیگنال کنترلی 0 میلی آمپر هیچ تغذیهای انجام نمیگیرد.
42.دلیل استفاده از کابل شیددار (Shielded Cable) در اتوماسیون و ابزار دقیق چیست؟
این نوع کابلها نقش بسیار مهمی در انتقال سیگنالهای الکتریکی دارند و استفاده از آنها با مزایای مختلف نظیر کاهش تداخلات الکترومغناطیسی و کاهش نویز و افزایش کیفیت سیگنال همراه است.
43.در شیرهای کنترل پنوماتیکی چرا از سیگنال 3 Psi تا 15 Psi استفاده میشود؟
سیگنال در این محدوده بهترین رفتار خطی را دارد و میتوان حد فشار پایین را از حالت فشار صفر در محدوده 3-15 Psi به سادگی تشخیص داد.
44.بازه معمول اندازهگیری ترمیستور (Thermistor) چقدر است؟
بازه دمایی یک ترمیستور به نوع و جنس آن وابسته است، اما به طور کلی این حسگر در بازه دمایی زیر کار میکند:
-
ترمیستورهای NTC: بازه دمایی این حسگرها از حدود -55 تا 300 درجه سانتی گراد است.
-
ترمیستورهای PTC: بازه دمایی این ترمیستور از دمای محیط تا چند صد درجه سانتی گراد است
45.اندازهگیری لرزش یا ارتعاش چگونه انجام میگیرد؟
برای اندازهگیری لرزش از ابزارهای مختلف استفاده میشود که یکی از رایجترین آنها، شتابسنج است.
شتابسنج تغییرات شتاب را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میکند و پس از تحلیل آنها توسط دستگاههای تحلیلگر، نتیجه به صورت نمودار یا اعداد نمایش داده میشود
46.چگونه میتوان صحت عملکرد یک لودسل (Load Cell) را تست کرد؟
روشهای بررسی صحت عملکرد یک لودسل بسیار گسترده است که برخی از بهترین آنها عبارتند از:
-
بازرسی بصری
-
تست مقاومت عایقی
-
مقاومت پل
-
صفر شدن
-
خطی بودن
-
تکرارپذیری
-
هیسترزیس
-
حساسیت به دما
47.چرا هنگام استفاده از یک hart communicator از یک مقاومت 250 اهمی به صورت سری استفاده میشود؟
یک پاسخ اشتباه در مصاحبه ابزار دقیق که به فراوانی تکرار شده است، خواندن ولتاژ 1 تا 5 ولت DC توسط دستگاه بوده که منجر به سری شدن آن میشود.
در حقیقت hart communicator به دلیل مشخصات ساختاری خود برای برقراری ارتباط یک منبع تغذیه DC و یک مقاومت حداقل 230 اهم نیاز دارد و مقاومت 250 اهم رایجترین مقاومت به شمار میآید.
سوالات استانداردها و ایمنی مصاحبه ابزار دقیق
از دیگر دستهبندیهای سوالات مهندسی ابزار دقیق میتوان به سوالات استاندارد و ایمنیها اشاره کرد.
48.نقش ابزار دقیق در سیستمهای ایمنی (Safety Systems) چیست؟
ایمنی در سیستمهای ابزار دقیق بسیار اهمیت دارد و این ابزارها با اندازهگیری دقیق متغیرهای فیزیکی نظیر دما، جریان و سطح، امکان نظارت و تشخیص زودهنگام خطر را برای شما فراهم میآورند.
49.علائم IA, IIC و EEX چه معنایی دارند؟
-
IIC: نشاندهنده قابلیت استفاده از تجهیز در محیطهای شامل گازهای هیدروژن، کربن، استیلن و دی اکسید کربن
-
IA: قابلیت استفاده از تجهیزات مختلف در محیطهای شامل گازهای پترول، پروپان و متان را نشان میدهد.
-
EEX: استاندارد اروپایی برای تجهیزات ضد انفجار را نشان میدهد.
50.آسیب سنسور دما RTD به کمک مولتی متر چگونه تشخیص داده میشود؟
یک مولتی متر با دقت بسیار بالا تهیه کنید. در دمای اتاق مقاومت سنسور RTD از نوع PT100، حدود 100 اهم است و مولتی متر شما باید همین عدد را نشان دهد.
البته این عدد برای تمام سنسورها یکسان نیست و در سنسورهای دیگر از جمله PT1000، مقاومت در دمای اتاق به 1000 اهم میرسد.
51.عیبیابی و نگهداری ابزارهای دقیق به چه صورت امکانپذیر است؟
به طور کلی عیبیابی و نگهداری ابزارهای دقیق در حفظ عملکرد صحیح و افزایش طول عمر آنها بسیار موثر است و برای این امر رعایت نکات زیر به شما کمک بسیاری میکند:
-
بازرسی منظم
-
کالیبراسیون دورهای
-
خواندن دقیق دستورالعملهای کاربری
-
استفاده از ابزار مناسب
-
حفاظت از ابزار دقیق مورد نظر در برابر ضربه و رطوبت
جمعبندی
مصاحبه ابزار دقیق امروزه اهمیت بسیاری دارد و شما باید سوالات آن را به خوبی مطالعه کنید تا نتیجه قابل قبولی به دست آورید.
البته سوالات مصاحبه ابزار دقیق بسیار گسترده هستند و تنها به موارد ذکر شده خلاصه نمیشوند و ممکن است در سطوح تخصصیتر نیز قرار بگیرند.
سوالات متداول
1.دروس مصاحبه ابزار دقیق چیست؟
-
زبان عمومی و تخصصی
-
ریاضیات مهندسی
-
کنترل خطی و غیرخطی
-
ترمودینامیک
-
مکانیک سیالات و انتقال حرارت
-
مدارهای الکتریکی 1 و 2
-
الکترونیک 1 و 2
2.نرمافزارهای مهندسی ابزار دقیق چیست؟
-
نرمافزارهای DCS
-
نرمافزارهای PLC
-
نرمافزارهای HMI
-
نرمافزارهای شبیهسازی
3.حوزههای فعالیت مهندس ابزار دقیق کدام حوزهها است؟
-
طراحی و نصب سیستمهای کنترل
-
کالیبراسیون تجهیزات اندازهگیری
-
عیبیابی و تعمیر تجهیزات ابزار دقیق
-
مدیریت پروژههای ابزار دقیق
۱۹ دی ۱۴۰۳ _ ۱۵:۵۴
برچسب ها: